ابزار هدایت به بالای صفحه

شما گمان کردید که من از پدرم ارث نمیبرم و یا بین من و پدرم نسبتی نیست؟

آیا خداوند آیه ای دارد که اختصاص به شما دارد و پدر من از آن استثنا شده؟

اکنون ای ابن ابی قحافه این فدک را درحالیکه افسار و جهاز او آماده است بگیر تا در روز حشر تو را ملاقات کند، خداوند داور خوبی است. حضرت زهرا(س) پس ازحمد الهی، اصول اعتقادات و آثار برخی از معارف و احکام را برشمردند و آن عهد و بقیه الهی که نزد مردم به امانت نهاده شده بود را یادآوری کردند. بعد با کلامی انتقادی به ماجرای سقیفه و غصب خلافت و انحراف اسلام از مسیر حقیقی آن پرداختند. در ادامه به دادخواهی درباره فدک پرداخته و با بیان آیاتی از قرآن کریم سخنان جعلی غاصبان فدک را رسوا می‌سازند.

فدک بر طبق آنچه عامه و خاصه نقل کرده اند، منطقه ای یهودی نشین بود و خود یهودیان بدون جنگ و درگیری این زمین را به رسول الله(ص) دادند و جزو فتوحات اسلامی نیست و از اموال شخصی حضرت بود. وقتی آیه وَاتِ ذَا القُربی حَقَّهُ نازل شد که به خویشاوندانت حقشان را بده، پیغمبر اکرم(ص) در زمان حیاتشان و به امر الهی فدک را تقدیم حضرت زهرا(س) کردند و در زمان رحلت رسول الله(ص) فدک در تصرف حضرت زهرا(س) بود و کارگرهای ایشان روی آن زمین کار می‌کردند. پس از غصب فدک سردمداران سقیفه کارگران حضرت را از آنجا بیرون کردند. اما چه شد که فدک را غصب کردند با اینکه حضرت علی(ع)، ام ایمن و بعضی موالی پیغمبر(ص) هم به عطیه بودن فدک شهادت دادند؟

پس از سقیفه احساس کردند فدک حکم پشتوانه مالی برای اهل بیت را دارد، از طرفی هم نمی‌توانستند آیه قرآن را انکار کنند، پس اول متوسل شدند به اینکه این ملک پیامبر بوده و ایشان آن را هبه نکرده و دیدند اگر این ملک ارث پیامبر باشد، چون زوجات از زمین مزروعی ارث نمی برند باز هم به حضرت زهرا(س) می رسد، پس حدیثی از پیامبر(ص) جعل کردند که: نَحنُ مَعاشِرَ الاَنبِیاءِ لا نُوَرِّثُ وَ ما تَرَکناهُ صَدَقَةٌ یعنی ما گروه انبیا چیزی را به ارث نمی گذاریم و آنچه از ما باقی بماند صدقه است.

بحث حضرت زهرا(س) با ابوبکر یک مجادله است و حضرت می گوید به فرض که طبق نظر شما فدک بخشش نباشد پس ارث است. لذا با قانون ارث با شما بحث می کنم؛

دادخواهی درباره فدک

وَ اَنْتُم تَزعُمُونَ اَنْ لا اِرْثَ لَنا، أَفَحُكْمُ الْجاهِلِيَّةِ تَبْغُونَ؟ وَ مَنْ اَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْماً لِقَومٍ يُوقِنُونَ، أَفَلا تَعْلَمُونَ؟ بَلى، قَدْ تَجَلَّى لَكُمْ كَالشَّمْسِ الضَّاحِيَةِ أَنّي اِبْنَتُهُ. اَيُّهَا الْمُسْلِمُونَ! أَاُغْلَبُ عَلى اِرْثي؟

و شما گمان می‌کنید که ما از پیامبر اکرم(ص) ارث نمیبریم. آیا شما حکم زمان جاهلیت را انتخاب کرده اید؟ چه کسی بهتر از خدا حکم می‌کند در نظر آنان که اهل یقین اند؟ آیا شما نمی‌دانید؟ آری برای همه شما مثل خورشید روشن است که من دختر پیغمبر هستم. ای مسلمانان آیا من مغلوب شوم بر ارثم؟

سخن با ابوبکر و بیان دلائلی از قرآن کریم

يَابْنَ اَبي‏قُحافَةَ! اَفي كِتابِ اللَّهِ اَن تَرِثُ اَباكَ وَ لا اَرِثُ اَبي؟ لَقَدْ جِئْتَ شَيْئاً فَرِيّاً

ای پسر ابی قحافه آیا در قرآن آمده که تو از پدرت ارث ببری ولی من از پدرم ارث نبرم؟ همانا یک سخن دروغ را نسبت دادی(اشاره به حدیث جعلی)

اَفَعَلى عَمْدٍ تَرَكْتُمْ كِتابَ اللَّهِ وَ نَبَذْتُمُوهُ وَراءَ ظُهُورِكُمْ، إذْ يَقُولُ «وَ وَرِثَ سُلَيْمانُ داوُدَ» (نمل/16) وَ قالَ فيما قَصَّ مِنْ خَبَرِ یَحیی بنَ زَكَرِيَّا اِذْ قالَ: «رَبِّ...فَهَبْ لي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيّاً يَرِثُني وَ يَرِثُ مِنْ الِ‏يَعْقُوبَ»، (مریم/5و6) وَ قالَ: «وَ اوُلُوا الْاَرْحامِ بَعْضُهُمْ اَوْلي بِبَعْضٍ في كِتابِ اللَّهِ»، (انفال/75) وَ قالَ «يُوصيكُمُ اللَّهُ في اَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِ»، (نساء/11) وَ قالَ «اِنْ تَرَكَ خَيْراً الْوَصِيَّةَ لِلْوالِدَيْنِ وَالْاَقْرَبَيْنِ بِالْمَعْرُوفِ حَقّاً عَلَى الْمُتَّقينَ». (بقره/180)

آیا شما عمدا کتاب خدا را ترک کردید و پشت سر انداختید؟ آنجا که می‌گوید:« سلیمان از داوود ارث برد.»(پس چطور ممکن است پیامبر حدیثی بگوید بر خلاف قرآن؟) و آنچه حکایت کرده از داستان یحیی که زکریا به خداوند گفت:« پروردگار من از جانب خود به من ببخش جانشین و ولیی که از من ارث ببرد.» ( بیان دو نمونه از ارث پیامبران در قرآن). و «خویشاوندان بعضی به بعضی دیگر در کتاب خدا سزاوارترند». و «سفارش می‌کند خداوند شما را که برای پسران دو سهم دختران قرار دهید» و می‌گوید « انسان همین که نشانه‌های مرگ را در خود دید اگر چیزی دارد باید برای والدین و خویشاوندان به نیکی وصیت کند این حقی است بر متقین.»

فَزَعَمْتُمْ اَنْ لا حَظْوَةَ لي، وَ لا إرثَ لی مِنْ اَبي وَ لا رَحِمَ بَيْنَنا، اَفَخَصَّكُمُ اللَّهُ بِايَةٍ اَخْرَجَ اَبي مِنْها؟ اَمْ تَقُولُونَ: اِنَّ اَهْلَ مِلَّتَيْنِ لا يَتَوارَثانَ؟ اَوَ لَسْتُ اَنَا وَ اَبي مِنْ اَهْلِ مِلَّةٍ واحِدَةٍ؟ اَمْ اَنْتُمْ اَعْلَمُ بِخُصُوصِ الْقُرْانِ وَ عُمُومِهِ مِنْ اَبي وَابْنِ عَمّي؟

شما گمان کردید که من بهره ندارم و من از پدرم ارث نمی‌برم و یا بین من و پدرم نسبتی نیست؟ آیا خداوند آیه ای دارد که اختصاص به شما دارد و پدر من از آن استثنا شده؟ ( در اینجا حضرت به یک مطلب دیگر اشاره می‌کند، در فقه قانونی داریم که لا یَرِثُ الکافِرُ مِنَ المُسلِمِ یعنی فرزند اگر کافر بود از پدر مسلمان ارث نمی‌برد.) آیا می‌گویید که اگر دو نفر از دو دین بودند از یکدیگر ارث نمی‌برند. مگر من و پدرم از یک دین نیستیم.( یعنی آیا شما مرا مسلمان نمی‌دانید؟) آیا شما نسبت به عام و خاص قرآن از پدر و پسرعمویم داناتر هستید؟ ( در اینجا حضرت بالملازمه مطلب دیگری راهم مطرح می‌کند و آن اعلم بودن علی(ع) نسبت به بقیه مردم در مورد قرآن است.)

دیدار به قیامت

فَدُونَكَها مَخْطُومَةً مَرْحُولَةً تَلْقاكَ يَوْمَ حَشْرِكَ. فَنِعْمَ الْحَكَمُ اللَّهُ، وَ الزَّعيمُ مُحَمَّدٌ، وَ الْمَوْعِدُ الْقِيامَةُ، وَ عِنْدَ السَّاعَةِ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ، وَ لا يَنْفَعُكُمْ اِذْ تَنْدَمُونَ، وَ لِكُلِّ نَبَأٍ مُسْتَقَرٌّ، وَ لَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتيهِ عَذابٌ يُخْزيهِ، وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقيمٌ.
اکنون ای ابن ابی قحافه این فدک را درحالیکه افسار و جهاز او آماده است بگیر تا در روز حشر تو را ملاقات کند. خداوند داور خوبی است و پیغمبر هم رهبر خوب ما در قیامت است و قیامت هم خوب وعده‌گاهی است. و هنگام قیامت است که زیانکارها وضعشان آشکار می‌شود. و دیگر در آن روز اظهار پشیمانی سودی برای شما ندارد. و برای هر خبری وعده گاهی است و بزودی می‌فهمید بر چه کسی عذاب خوار کننده نازل می‌شود. و بزودی می‌فهمید بر چه کسی عذاب پایدار حلول می‌کند.

برای درک چرایی غصب فدک در ادامه روایتی از امام صادق (ع) آورده شده است:

مفضّل نقل می‌کند که امام فرمودند بعد از اینکه سقیفه پایان یافت و بیعت انجام شد، عمر بن خطاب به ابوبکربن ابی قحافه گفت خمس و فیء و فدک را از اهل بیت بگیر تا دستشان از امور اقتصادی و مالی کوتاه و خالی شود، وقتی دست تو پر شد مردم به سراغ تو می‌آیند.

پس معلوم می شود پیامبر اکرم(ص) وقتی فدک را به حضرت زهرا(س) بخشید می‌دانست این فدک برای اهل بیت اهمیت دارد و یک پیش بینی سیاسی نسبت به خلافت در آینده بود. و این در حالی بود که اهل بیت از هرچه داشتند در راه خدا ایثار می‌کردند و تمام درآمد فدک بین نیازمندان تقسیم می‌شد. اما فدک مسئله شخصی نبوده بلکه جنبه پشتوانه خلافت اهل بیت را داشته است، که حضرت تا این حد برای آن پافشاری می‌کند.